[1589] Thesaurus ที่อธิบายความต่าง ในความเหมือน

สวัสดีครับ
สำหรับคนที่ชอบเรื่องภาษา ภาษาคงจะเป็นโลกที่น่าสนใจชวนให้ใคร่รู้และสืบค้นได้ไม่รู้จักจบสิ้น ยกตัวอย่างง่าย ๆ สัก 1 เรื่อง เช่น ความหมายที่เหมือนกัน คล้ายกัน ต่างกัน ของคำศัพท์ในภาษาหนึ่ง ๆ เช่น ภาษาไทย หรือถ้านำไปเปรียบเทียบกับภาษาอื่น เช่น ภาษาอังกฤษ ก็มีเรื่องให้สนใจ และฉงนไม่น้อย

ผมขอถามท่านผู้อ่านสัก 1 คำถามว่า คำว่า “กิน” ในภาษาไทย แปลว่าอะไรบ้าง (ท่านตอบก่อนที่จะอ่านบรรทัดต่อไปนะครับ)

และผมก็เข้าไปที่เว็บของราชบัณฑิตยสถาน http://rirs3.royin.go.th/
พิมพ์คำว่า กิน ลงไป และได้คำตอบดังนี้

กิน ก.
เคี้ยว เช่น กินหมาก,
เคี้ยวกลืน เช่น กินข้าว,
ดื่ม เช่น กินน้ำ,
ทําให้ล่วงลําคอลงไปสู่กระเพาะ;
โดยปริยายหมายความว่า
เปลือง เช่น กินเงิน กินเวลา,
ทําให้หมดเปลือง เช่น รถกินน้ำมัน หลอดไฟชนิดนี้กินไฟมาก;
รับเอา เช่น กินสินบน,
หารายได้ โดยไม่สุจริต เช่น กินจอบกินเสียม;
ชนะในการพนันบางอย่าง.

ท่านจะเห็นว่า คำว่า กิน ง่าย ๆ พยางค์เดียวนี้มีความหมายเกือบ 10 ความหมาย และถ้าผมมีการบ้านอีก 2 ข้อ คือ
1.ในแต่ละความหมายมีศัพท์อื่นใดบ้างที่สามารถใช้แทนคำว่า กิน
2.คำว่า กิน ควรจะแปลเป็นภาษาอังกฤษว่าอย่างไร
พออ่าน 2 คำถามนี้และพยายามคิดถึงคำตอบก็เริ่มจะปวดหัวแล้ว
แต่ถ้าท่านชอบ ท่านคงรู้สึกสนุก เพราะโลกของภาษาเป็นโลกที่กว้างใหญ่ไพศาล นี่คำว่า กิน คำเดียวยังขนาดนี้ ถ้าคิดอีก 10,000 คำจะขนาดไหน

และผมก็อดไม่ได้ที่จะคิดถึงภาษาอังกฤษ คือคำว่า thesaurus คือ list ของคำศัพท์ที่มีความหมายเหมือนกัน, คล้ายกัน, ต่างกัน หรือ เกี่ยวข้องกัน

ถ้าท่านผู้อ่านเปิดเอกสาร WORD และพิมพ์ภาษาอังกฤษลงไปสัก 1 คำ เช่น คำว่า love, คลิกขวาที่ love, เอาเมาส์วางที่ synonyms และคลิก Thesaurus ท่านจะเห็นว่า คำว่า love มีหลายความหมาย แต่ในแต่ละความหมายก็มีคำอีกหลายคำที่มีความหมายเหมือนหรือคล้ายกัน เราสามารถใช้บริการดูคำศัพท์อย่างนี้ได้ โดยไม่ต้องต่อเน็ต

แต่ถ้าท่านต่อเน็ตก็จะพบว่า มีเว็บอีกหลายเว็บที่ให้บริการบอกเราถึงคำศัทพ์ที่เหมือน-คล้าย-ต่าง-เกี่ยวข้อง ละเอียดกว่าบริการของ WORD โดยเมื่อเราพิมพ์คำศัพท์ลงไปแล้ว เช่นคำว่า light เขาจะบอกว่า เป็น คำประเภทอะไรบ้าง (เช่น เป็น noun, verb, adjective), แต่ละประเภทมีความหมายว่าอะไรบ้าง, และแต่ละความหมายมีศัพท์อื่นใดบ้างที่มีความหมายเหมือนกันหรือคล้ายกัน

ท่านลองเข้าไปสำรวจที่เว็บข้างล่างนี้สัก 1 เที่ยวก่อนก็ได้ครับ แต่ละเว็บดัง ๆ ทั้งนั้น
http://thesaurus.com/
http://www.wordsmyth.net/
http://www.merriam-webster.com/thesaurus/
http://www.wordcentral.com/cgi-bin/thesaurus?book=Thesaurus&va=
http://www.thefreedictionary.com/dictionary.htm
http://dictionary.reverso.net/english-synonyms/
http://www.wordwebonline.com/
http://www.google.com/dictionary
http://www.cozyenglish.com/dictionary


งานที่ผมทำอยู่ทุกวันนี้ต้องเขียนภาษาอังกฤษอยู่บ้าง และเว็บข้างบนนี้ก็ให้ประโยชน์อยู่มากพอสมควร แต่ผมก็ยังไม่ค่อยพอใจนัก เพราะอะไรหรือครับ ก็เพราะว่า เขาไม่ได้บอกว่า คำหลาย ๆ คำที่เขาให้มาซึ่งเขาบอกว่ามีความหมายคล้ายกันนั้น มันคล้ายกันยังไง และในสถานการณ์ใดจึงควรใช้คำนี้หรือคำนั้นหรือคำโน้น

คำถามเช่นนี้ ถามง่ายแต่ตอบยาก ยกตัวอย่างภาษาไทยคำว่า กิน ข้างต้นก็ได้ครับ
ความหมายของคำว่า กิน ที่แปลว่า เปลือง เช่น กินเงิน กินเวลา, เราจะใช้คำว่า เสีย แทนได้ไหม เป็น เสียเงิน เสียเวลา ถ้าแทนได้ จะแทนได้ในทุกกรณีหรือเปล่า กรณีใดแทนได้ กรณีใดแทนไม่ได้ เท่านี้ก็คิดแย่แล้วครับ

แต่สิ่งที่ผมจะแนะนำท่านในวันนี้ เป็นสิ่งที่ผมชื่นชมเป็นพิเศษ คือ มีเว็บอยู่เว็บหนึ่ง เขาพยายามที่จะให้คำจำกัดความของแต่ละคำที่อยู่ในกลุ่มคำที่มีความหมายเหมือนกันหรือคล้ายกัน พูดสั้น ๆ ก็คือ ชี้ความต่างในความเหมือน อย่างเช่น คำว่า

To love or like a person: รักหรือชอบคน สามารถใช้ศัพท์ต่อไปนี้
love, care for, adore, dote on, fall in love, have a soft spot for someone, long, fall for, worship the ground someone walks on...
และศัพท์แต่ละตัวก็มีความหมาย ดังนี้
คลิก

การที่เขาพิมพ์ความหมายในหน้าเดียวกัน ให้เราสามารถอ่านเปรียบเทียบ อย่างนี้มีประโยชน์มากครับ เพราะแม้ว่าเขาจะไม่สามารถอธิบายอย่างกระจ่างแจ้ง 100 % แต่อย่างน้อยเมื่ออ่านแล้วเราก็ได้เห็นแนวทางในการเลือกคำที่เราจะใช้

ขอยกตัวอย่างคำอื่นบ้าง
To enjoy something, or to enjoy yourself: สนุกสนานกับ.... สามารถใช้ศัพท์ต่อไปนี้
like, enjoy, go in for, delight in, savour, revel in, love, have your fun, take/find pleasure in (doing) something, go out...
และศัพท์แต่ละตัวก็มีความหมาย ดังนี้
คลิก

To eat: กิน สามารถใช้ศัพท์ต่อไปนี้
eat, swallow, have, consume, taste, touch, try, manage, take, ingest
และศัพท์แต่ละตัวก็มีความหมาย ดังนี้
คลิก

นอกจากนี้ เว็บนี้ยังบอกคำที่เกี่ยวข้องหรืออยู่ในประเภทดียวกันอีกด้วย เช่นเมื่อพิมพ์คำว่า hammer ลงไป เขาก็จะแสดง
General hand tools: ซึ่งมีดังต่อไปนี้
คลิก

ผมขอชวนให้ท่านลองเข้าไปใช้บริการของเว็บนี้ ซึ่งจะช่วยให้เราเข้าใจความหมายของคำศัพท์ในเชิงเปรียบเทียบ และสามารถใช้คำศัพท์ได้ถูกต้องมากขึ้น

วิธีใช้:
1.ไปที่เว็บนี้ http://www.macmillandictionary.com/about_thesaurus.html
2.พิมพ์คำศัพท์, Enter
3.อ่านดูความหมายที่ต้องการ และคลิกที่คำว่า more สีแดง ใต้บรรทัดนี้
Synonyms or related words for this sense of คำศัพท์*
4.ถ้าต้องการศึกษาความหมายของคำใดโดยละเอียด ก็คลิกที่คำนั้น

เอาละครับ ลองเข้าไปทดลองใช้ดูนะครับ ท่านอาจจะชอบก็ได้

พิพัฒน์
GemTriple@gmail.com